Το γήπεδο «Προσφυγικών» στην Πάτρα – Το έφτιαξαν οι Μικρασιάτες πρόσφυγες

  • Views 3670
Σύνταξη: Νάσος Μπράτσος
https://www.ertnews.gr/

Ξαναζωντάνεψε το γήπεδο των Προσφυγικών στην Πάτρα, αφού εδώ και λίγο καιρό έχει δοθεί και πάλι στη λειτουργία, μετά από χρόνια εγκατάλειψης. Να πούμε ότι το Γήπεδο των Προσφυγικών (γνωστό και σαν γήπεδο Ολυμπιακού Πατρών για πολλά χρόνια, όπως αναφέρει ο Τύπος της εποχής), από τα αρχαιότερα στη χώρα, το έφτιαξαν όπως και σε πολλές άλλες περιπτώσεις οι Μικρασιάτες πρόσφυγες με προσωπική εργασία το 1925. Τα επίσημα εγκαίνια έγιναν στις 17 Οκτωβρίου 1927, όπου ο τοπικός Ολυμπιακός Πατρών νίκησε τον Ολυμπιακό Πειραιώς με 4-1.

1945 Ολυμπιακός Πατρών

Τόσο ο Ολυμπιακός Πατρών, όσο και ο επίσης προσφυγικής προέλευσης Άρης Πατρών, ήταν οι ομάδες που κατά κύριο λόγω είχαν ως έδρα τα «Προσφυγικά» και τώρα μετά από ποδοσφαιρική προσφυγιά χρόνων σε άλλα γήπεδα της Πάτρας αγωνίζονται ξανά στη φυσική τους έδρα και μάλιστα σε μία χρονιά που συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη Μικρασιατική καταστροφή.

Ο Ολυμπιακός Πατρών πραγματοποίησε και την αθλητική του «επιστροφή» στα πάτρια εδάφη καθώς έκανε μία μεγάλη περιοδεία στην Τουρκία, την περίοδο του Μεσοπολέμου.

Ολυμπιακός Πατρών-Δάφνη Πατρών: 2-3, 27 Μαρτίου 2022 γήπεδο Προσφυγικών

Στην ίδια περιοχή από το μακρινό πια 1930, που ιδρύθηκε ο Άρης Πατρών, απορροφώντας την “Εργατική Ένωση Προσφυγικών” το 1933, αλλά και ενσωματώνοντας δυναμικό από τη διάλυση του Λευκού Αστέρα.

Πολλές φορές οι φίλαθλοι έλεγαν πάμε να δούμε ποδόσφαιρο «στους τσίγκους» ή «στις λαμαρίνες», από την περίφραξη που είχε χρησιμοποιηθεί.

το γήπεδο το 2016
το γήπεδο το 2016το γήπεδο το 2016

Στο γήπεδο φιλοξενήθηκαν μεγάλοι αγώνες και τοπικά ντέρμπι, όταν ακόμα ήταν ξερό. Αργότερα όταν είχε χορτοτάπητα φιλοξενήθηκε και μέρος της προετοιμασίας της Εθνικής ομάδας, επί Ότο Ρεχάγκελ πριν το Εuro του 2004.

Μετά ξεκίνησε η φθορά και η απαξίωση του γηπέδου με αποτέλεσμα να γίνει ακατάλληλο για αγώνες.

το γήπεδο το 2015

Το γήπεδο μετά από πολλά χρόνια που ήταν μη λειτουργικό μπήκε στη διαδικασία ανακατασκευής του, που αποδείχτηκε ιδιαίτερα χρονοβόρα. Αρχικά τον Δεκέμβρη του 2014 εγκρίθηκε κονδύλι για ανακατασκευή του χλοοτάπητα.

το γήπεδο το Σεπτέμβριο του 2021
το γήπεδο σήμερα

Ακολούθησαν αναθέσεις σε εργολάβο, καθυστερήσεις, ενστάσεις, δημοπρατήσεις, απρόβλεπτα και γενικά μία γραφειοκρατία και ένα μπλοκάρισμα χρόνων, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις για να ξαναγίνει το γήπεδο λειτουργικό, να πηγαίνουν με βήμα σημειωτόν.

το γήπεδο το 2019

Με τα πολλά μπήκε ο χορτοτάπητας, έγιναν και όποιες εργασίες ήταν αναγκαίες και το γήπεδο έχει παραδοθεί και πάλι για χρήση, δίνοντας ανάσα στα ερασιτεχνικά σωματεία της Πάτρας.

εφημερίδα-Νεολόγος-Πατρών-20-11-1927

Θα πρέπει να τονίσουμε ότι το γήπεδο δεν είναι δημοτικό, αλλά της Ένωσης Ποδοσφαιρικών Σωματείων Αχαΐας και όλη η διαδικασία μέχρι την επαναλειτουργία του, προέκυπτε από ενέργειες μεταξύ κράτους – ιδιωτών εργολάβων και ΕΠΣ Αχαΐας.

16-10-1928-Αθλ.-Εβδομάς

Στον αντίποδα ο Δήμος Πατρέων με πιο γρήγορες διαδικασίες προχώρησε σε ανακατασκευές – παρεμβάσεις σε όσα δημοτικά γήπεδα έπρεπε να γίνει κάτι τέτοιο και έδωσε σε λειτουργία και γήπεδα που ήταν σε αχρηστία (όπως το στολίδι του γηπέδου του Πετρωτού), με αποτέλεσμα οι αθλητικοί χώροι στην Πάτρα να κάνουν ένα βήμα μπρος.

Βέβαια πρέπει να αναφέρουμε ότι το 50% του κόστους του χλοοτάπητα στα Προσφυγικά, σε ένα γήπεδο που δεν είναι δημοτικό, αλλά κρατικό, το κάλυψε ο Δήμος Πατρέων, ενώ διέθεσε μηχανήματα και προσωπικό του Δήμου για τις χωματουργικές εργασίες, καθώς και 150 λίτρα χρώμα, ενώ θα διατεθούν προσωπικό και μηχανήματα για εργασίες ηλεκτροφωτισμού.

Νίκος Πολυκράτης

Κορυφαία μορφή του Ολυμπιακού Πατρών ήταν ο Νίκος Πολυκράτης που γεννήθηκε το 1916 στη Μικρά Ασία, ήρθε μαζί με άλλους πρόσφυγες στην Ελλάδα, αγωνίστηκε στον Ολυμπιακό Πατρών και έμεινε στην ιστορία της ομάδας ως ο κορυφαίος «έξω δεξιά».

 Τιμήθηκε για τα ανδραγαθήματά του στον ελληνοϊταλικό πόλεμο και στη συνέχεια υπήρξε αρχηγός των δυνάμεων του ΕΛΑΣ στην περιοχή (γνωστός ως «Καπετάν Νικήτας») και ακολούθως του ΔΣΕ, μέχρι να σκοτωθεί σε ενέδρα στη Ρουπακιά Αχαΐας (περιοχή Κωστέικα) το 1949, σε ηλικία 33 ετών.

5-3-2022 γήπεδο Προσφυγικών, Πάτραι-Δόξα Παραλίας: 2-0

Σήμερα η περιοχή «Προσφυγικά» της Πάτρας, διατηρεί έως ένα βαθμό την αρχιτεκτονική των παλιών σπιτιών κρατάει το χρώμα του συνοικισμού, στον οποίο διαμένουν και αρκετοί Ρομά.

το γήπεδο σήμερα
5-3-2022 γήπεδο Προσφυγικών, Πάτραι-Δόξα Παραλίας: 2-0

Στην Πλατεία Ελευθερίας το άγαλμα του καπετάνιου βρίσκεται μόλις λίγα μέτρα από το γήπεδο των Προσφυγικών (στη μία του πλευρά υπάρχει δρομάκι με το όνομά του). Το 2015 σε εκδήλωση βιβλιοπαρουσίασης στην Πάτρα, είχαμε εκφράσει την άποψη ότι το γήπεδο πρέπει μετά την ανακατασκευή του να ονομαστεί Γήπεδο Προσφυγικών – «Νίκος Πολυκράτης», προς τιμήν του Καπετάνιου, των Μικρασιατών και της Εθνικής Αντίστασης, αφού στο πρόσωπό του συγκεντρώνονταν όλα αυτά τα στοιχεία.

από την παράδοση του δημοτικού γηπέδου Πετρωτού, σήμερα εκτελούνται εργασίες βελτίωσης του χορτοτάπητα
πηγή φωτο Δήμος Πατρέων

Η θέση του Δήμου Πατρέων για τα γήπεδα

«Τα δημοτικά γήπεδα ποδοσφαίρου του Δήμου Πατρέων είναι:
• πέντε (5) με συνθετικό χλοοτάπητα (Βραχνείκων, Ζαρουχλείκων, Σαραβαλίου «Κώστας Ζάρας», _Πετρωτού, Ρίου)
• τέσσερα (4) με φυσικό χλοοτάπητα (Κεντρικό και Βοηθητικό Παμπελοποννησιακού, Παραλίας, Μιντιλογλίου)
• εφτά (7) με ξερό (νταμαρόχωμα) αγωνιστικό χώρο (Ροϊτίκων, Καμινίων, Ψαθοπύργου, Δρεπάνου, Κάτω Καστριτσίου, Σελλών, Ρωμανού)
• δύο (2) 7 Χ 7 με φυσικό χλοοτάπητα (Λεύκας, Λαδόπουλου)
• δύο (2) 7 Χ 7 με ξερό (νταμαρόχωμα) αγωνιστικό χώρο (Θέας, Καλλιθέας)
• ένα (1) 7 Χ 7 με ελαστικό χλοοτάπητα (Άνω Καστριτσίου)
• έξι (6) 5 Χ 5 με ελαστικό χλοοτάπητα (2 στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο, Εργατικών Κατοικιών Γλαύκου, Εργατικών Κατοικιών Παραλίας, Χελά, Οβρυάς)

Δεν υπάρχει κανένα δημοτικό γήπεδο εναλλακτικών μορφών ποδοσφαίρου (beach και σάλας). Υπάρχει μόνο ένα γήπεδο beach soccer στο Παμπελοποννησιακό Αθλητικό Κέντρο (ΠΕΑΚ) της ΓΓΑ.

Από αυτά τα γήπεδα ενεργά είναι τα 5 με συνθετικό χλοοτάπητα, τα 4 με φυσικό χλοοτάπητα, το 1 «7 Χ 7» με φυσικό χλοοτάπητα, το 1 «7 Χ 7» με συνθετικό χλοοτάπητα και 4 «5 Χ 5 « με συνθετικό χλοοτάπητα.

Σε αυτά τα γήπεδα εξυπηρετούνται δωρεάν σε επίπεδο ερασιτεχνικού αγωνιστικού αθλητισμού και εκμάθησης ποδοσφαίρου (ακαδημίες) οι πενήντα έξι (56) από τους εβδομήντα πέντε (75) ερασιτεχνικούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους της πόλης (74,66%), από τους οποίες οι περισσότεροι εκτός του Ανδρικού διατηρούν και αναπτυξιακά τμήματα με συνολικό δυναμικό περίπου έξι (6) χιλιάδες αθλητές όλων των ηλικιών(από οκτώ ετών κι επάνω).

Το 80% περίπου των αγώνων πρωταθλημάτων (Γ΄Εθνική, τοπικές κατηγορίες και αναπτυξιακές κατηγορίες ΕΠΣΑ) φιλοξενούνται δωρεάν στα 7 δημοτικά γήπεδα με φυσικό ή συνθετικό χλοοτάπητα, ενώ στο Παμπελοποννησιακό Στάδιο φιλοξενούνται διεθνείς αγώνες ποδοσφαίρου.

Η δημοτική αρχή της Λαϊκής Συσπείρωσης παρέλαβε το 2014 το Παμπελοποννησιακό Στάδιο σε άθλια κατάσταση, να υπολειτουργεί με εκτεταμένες ηλεκτρομηχανολογικές – κτιριακές ζημιές, τον χλοοτάπητα του Βοηθητικού κατεστραμμένο και το χλοοτάπητα του Κεντρικού γηπέδου σε πολύ κακή κατάσταση.

Τα υπόλοιπα ενεργά γήπεδα με φυσικό ή συνθετικό χλοοτάπητα είχαν παραχωρηθεί άτυπα σε τοπικούς συλλόγους, που είχαν αναλάβει τη λειτουργία, συντήρηση, καθαριότητα και φύλαξη τους, χωρίς ο Δήμος να ασχολείται με αυτά, όπως άλλωστε συνέβαινε και με όλες τις άλλες δημοτικές αθλητικές εγκαταστάσεις της πόλης πλην του Παμπελοποννησιακού.

Η δημοτική αρχή της Λαϊκής Συσπείρωσης από τα πρώτα μέτρα που πήρε στην αρχή της 1ης θητείας της ήταν να ανακτήσει τη διοίκηση και διαχείριση όλων των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων και να θεσπίσει κανονισμούς λειτουργίας των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων. Η διοίκηση και διαχείριση των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων ανατέθηκε σε τρεις Διοικούσες Επιτροπές, που συνεργάζονται με το Τμήμα Άθλησης, Πολιτισμού και Νέας Γενιάς της Διεύθυνσης Παιδείας, Διά Βίου Μάθησης και Κοινωνικής Προστασίας που υπάγεται στην Αντιδημαρχία Παιδείας & Αθλητισμού.

Με αυτή τη διοικητική μεταρρύθμιση επιτεύχθηκε ισότιμη μεταχείριση των ερασιτεχνικών ποδοσφαιρικών συλλόγων και απαλλάχτηκαν οι ερασιτεχνικοί σύλλογοι από το κόστος λειτουργίας και συντήρησης των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων και από ένα μεγάλο μέρος του κόστους καθαριότητας και φύλαξης όταν υπάρχουν στο Δήμο διαθέσιμοι εργαζόμενοι από τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας διάρκειας 8 μηνών. Ο Δήμος Πατρέων διεκδικεί μόνιμο προσωπικό για την καθαριότητα και τη φύλαξη των δημοτικών αθλητικών εγκαταστάσεων για να απαλλαγούν τα ερασιτεχνικά αθλητικά σωματεία και από αυτή την ελάχιστη επιβάρυνση.

Το Παμπελοποννησιακό Στάδιο επειδή είναι δομή πολύ μεγάλης στρατηγικής σημασίας διοικείται από ξεχωριστή Διοικούσα Επιτροπή, ενώ τα υπόλοιπα δημοτικά γήπεδα ποδοσφαίρου υπάγονται στη δικαιοδοσία της Διοικούσας Επιτροπής Γηπέδων Ποδοσφαίρου.

Τα αποτελέσματα των διοικητικών μέτρων που έλαβε η δημοτική αρχή της Λαϊκής Συσπείρωσης ήταν θεαματικά.

Το Παμπελοποννησιακό Στάδιο με ίδιους πόρους του Δήμου και χωρίς καμία χρηματοδότηση από το κράτος (που δεν καταβάλει ούτε καν τα προβλεπόμενα από τη σύμβαση παραχώρησης που ανέρχονται στα 4 εκ. ευρώ) ανασυγκροτήθηκε, αναδείχτηκε στο πιο καλοσυντηρημένο Στάδιο της χώρας, προσέλκυσε σπουδαίες διεθνείς και εθνικές διοργανώσεις και στο ποδόσφαιρο, είναι πιστοποιημένο για αγώνες ποδοσφαίρου Champions και Europa League, άνοιξε δωρεάν για τους εργαζόμενους και τη νεολαία, φιλοξενεί μεγάλες εκθέσεις και πολιτιστικά γεγονότα.

γήπεδο Προσφυγικών 5-3-2022

Στα υπόλοιπα γήπεδα ποδοσφαίρου πραγματοποιήθηκαν εργασίες ανακατασκευής και συντήρησης, αναβαθμίστηκαν, έγιναν πιο ασφαλή για τους αθλητές και τους φιλάθλους και συντηρούνται επαρκώς.

Η δημοτική αρχή αντικατέστησε τους δύο φυσικούς χλοοτάπητες του του Παμπελοποννησιακού Σταδίου, τοποθέτησε συνθετικό χλοοτάπητα και μικρή κερκίδα στο γήπεδο Πετρωτού, κατασκεύασε αποδυτήρια στο γήπεδο Σαραβαλίου «Κώστας Ζάρας», κατασκεύασε τα γήπεδα 7 Χ 7 Λεύκας και Άνω Καστριτσίου με φυσικό και συνθετικό χλοοτάπητα αντίστοιχα. Είναι σε εξέλιξη η ανακατασκευή με συνθετικό χλοοτάπητα των κατεστραμμένων και ανενεργών γηπέδων Ψαθοπύργου και Ροϊτίκων, η αντικατάσταση του φθαρμένου συνθετικού χλοοτάπητα του Γηπέδου Σαραβαλίου «Κώστας Ζάρας» και η ενεργειακή αναβάθμιση του Παμπελοποννησιακού Σταδίου.

Έχει ενταχθεί στο πρόγραμμα Φιλόδημος και βρίσκεται στη τελική φάση η προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου εργολάβου η αντικατάσταση των φθαρμένων συνθετικών χλοοταπήτων των γηπέδων Βραχνείκων, Ζαρουχλείκων και Ρίου. Επίσης έχει ενταχθεί σε Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και είναι στην τελική φάση η προκήρυξη διαγωνισμού για την ανάδειξη αναδόχου εργολάβου ο εκσυγχρονισμός – βελτίωση ηλεκτροφωτισμού, αποδυτηρίων και περιφράξεων των γηπέδων Άνω Καστριτσίου, Βραχνείκων, Ζαρουχλείκων, Πετρωτού, Ρίου, Σαραβαλίου, Ψαθοπύργου, Ροϊτίκων.

Στο στρατηγικό σχέδιο του υπέβαλε ο Δήμος Πατρέων στο πλαίσιο του προγράμματος «Κοινωνία της πληροφορίας» συμπεριλαμβάνεται πρόταση για την ψηφιακή αναβάθμιση του Παμπελοποννησιακού Σταδίου.

Στο σχέδιο ανάπτυξης αθλητικών έργων υποδομών του Δήμου Πατρέων συμπεριλαμβάνονται οι ανακατασκευές των κατεστραμμένων και ανενεργών γηπέδων ποδοσφαίρου Ρωμανού, Κάτω Καστριτσίου, Βούντενης, Θέας, Καλλιθέας με συνθετικό χλοοτάπητα και η κατασκευή νέων γηπέδων στα καμίνια, Αρόη, Ζαβλάνι».

 Έρευνα και φωτο: Νάσος Μπράτσος